Hoeveel schermtijd is te veel?
door Laura VDS op Jul 19, 2024
In onze moderne samenleving is het bijna ondenkbaar om een dag door te brengen zonder op je telefoon te kijken. Bijna de helft van de Vlamingen noemt zichzelf afhankelijk van zijn of haar smartphone. Bij de 18- tot 24-jarigen gaat het zelfs om 71 procent.
Social media heeft de manier waarop mensen communiceren, informatie verkrijgen en hun vrije tijd besteden ingrijpend veranderd. Hoewel deze platforms veel voordelen bieden zijn er, terecht, ook zorgen gerezen over de negatieve effecten ervan, met name op de fysieke activiteiten en gezondheid van jongeren.
Hoeveel tijd spendeer jij gemiddeld achter een scherm? En wat als dit invloed heeft op je gezondheid?
De harde cijfers van ons socialemediagebruik
Uit recente studies blijkt dat mensen gemiddeld 7 uur per dag achter een scherm doorbrengen. Wanneer je een kantoorjob hebt, kan dit zelfs nog oplopen. Deze cijfers zijn de afgelopen jaren alleen maar gestegen, ondanks de waarschuwingen van experts over de gezondheidsrisico's. Langdurig naar een scherm staren belast niet alleen je ogen, maar ook je mentale welzijn en je fysieke gezondheid.
Hoe social media onze levensstijl beïnvloedt
Social media is in veel opzichten een verrijking: het stelt ons in staat om creatief te zijn, te communiceren met mensen over de hele wereld, op de hoogte te blijven van trends of zelfs onze carrière een boost te geven. Maar hoe we deze platformen gebruiken, bepaalt in grote mate wat de gevolgen zijn.
1. Minder beweging
We scrollen in de zetel, aan tafel, in bed, zelfs op het toilet. Al die tijd zitten we stil, vaak met een slechte houding, terwijl ons lichaam beweging nodig heeft om gezond te blijven. Studies tonen aan dat jongeren en volwassenen die dagelijks meer dan 3 uur schermtijd hebben buiten school- of werkcontext, significant minder actief zijn dan hun leeftijdsgenoten.
2. Slechtere slaapkwaliteit
Blauw licht van schermen onderdrukt de aanmaak van melatonine, het slaaphormoon. Dat leidt tot minder diepe slaap, moeite met inslapen of vermoeidheid overdag. Combineer dat met het feit dat social media verslavend werkt (die eindeloze feed is geen toeval), en je hebt het perfecte recept voor een verstoord slaapritme.
3. Mentale impact
Het constante vergelijken met anderen, de prestatiedruk, en de stroom aan prikkels kunnen leiden tot stress, onzekerheid en zelfs depressieve gevoelens. Bovendien is het moeilijk om écht tot rust te komen als je voortdurend geconnecteerd bent.
Gezonde gewoontes om schermtijd te compenseren
Gelukkig hoef je niet volledig offline te gaan om gezonder te leven. Kleine aanpassingen kunnen al veel verschil maken.
Hier zijn enkele concrete tips:
🕒 Stel een tijdslimiet in voor social media via je instellingen
🌿 Plan dagelijks ‘schermvrije tijd’ – minstens 30 minuten buiten
☀️ Ga elke dag naar buiten, ook als het bewolkt is
📴 Slaap zonder je smartphone in de kamer
🤸 Vervang 1 scrollmoment per dag door beweging – een wandeling, stretchen, of sport
🍎 Eet gevarieerd, met aandacht voor vitaminebronnen zoals vette vis, eieren, noten en groenten
💊 Vul waar nodig aan met supplementen – bijvoorbeeld bij een vitamine D-tekort
Wat gebeurt er als je te weinig buitenkomt?
Het is opvallend dat overmatig socialemediagebruik ervoor zorgt dat kinderen en jongeren, maar ook volwassenen minder tijd buiten doorbrengen. Spelen, sporten of simpelweg tijd doorbrengen in de natuur is nochtans essentieel voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren.
Wanneer je minder vaak buiten bent, is het risico op een vitaminetekort groter. Vitamine D wordt voornamelijk verkregen via blootstelling aan zonlicht. Een gebrek aan voldoende zonlicht kan dus leiden tot een tekort aan vitamine D, wat op zijn beurt weer kan bijdragen aan gezondheidsproblemen zoals verzwakte botten, verminderde immuunfunctie en zelfs stemmingsstoornissen.
Vitamine D, ook wel de ‘zonvitamine’, speelt een cruciale rol in je lichaam. Het ondersteunt:
-
de opname van calcium en fosfor (essentieel voor sterke botten);
-
je immuunsysteem;
-
je stemming en energie;
Bij een tekort kunnen klachten ontstaan zoals:
-
vermoeidheid;
-
spierzwakte of spierpijn;
-
somberheid of prikkelbaarheid;
-
verhoogd risico op infecties en ontstekingen;
Vooral in de herfst en winter is het risico op een vitamine D-tekort groot, omdat we dan weinig zonlicht zien én minder buitenkomen. Combineer dat met veel schermtijd en weinig beweging en je loopt al snel achter op je vitaminebehoefte.
Daarom raden veel apothekers aan om multivitaminesupplementen te nemen.
Multivit Gummies zijn een goede aanvulling voor kinderen vanaf 12 jaar en volwassenen die niet voldoende vitamines binnenkrijgen. Het is wel belangrijk om te benadrukken dat multivitamines geen vervanging zijn voor de voordelen van natuurlijk zonlicht en buitenactiviteiten. Ze moeten eerder worden gezien als een aanvulling op een gezonde levensstijl.